هشدار جدی یا اعلام زنگ خطر؟/ مرگ ۹ هزار مازندرانی بر اثر دیابت و فشار خون!

باران شمال- رقیه عالی: شاید باورش برایتان دشوار باشد که مازندرانی ها رتبه نخست دیابت و چاقی و رتبه پنجم فشار خون بالا را در کشور دارند… تا پایان گزارش با ما همراه باشید.

توجه دولت سیزدهم به حوزه سلامت موجب شد اقدامات مثبتی چون «طرح پویش ملی سلامت» شد. اجرای این طرح در استان هایی چون مازندران که رتبه هایی بالایی در بیماری هایی چون دیابت، چاقی و فشار خون دارند، می تواند بسیار مفید و کارساز باشد.

هدف اساسی این طرح، شناسایی افراد در زمینه دیابت و بیماری‌های قلبی است که از ۲۰ آبان‌ماه تا ۱۵ دی‌ماه به مدت ۵۵ روز در حال اجرا است.

در این طرح افراد بالای ۱۸ سال می‌توانند با ۸ ساعت ناشنایی، در روستاها به خانه بهداشت و در شهرها به پزشک خانواده خود مراجعه کنند و به صورت رایگان چکاپ شوند تا در صورت بروز بیماری به پزشکان متخصص ارجاع داده شوند.

حال ممکن است این پرسش مطرح شود که ضرورت این کار چیست؟ برای درک بهتر مضر بودن چاقی بهتر است ابتدا نگاهی به آمارهای بین المللی داشته باشیم.

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) حداقل ۲.۸ میلیون نفر در سال در نتیجه اضافه وزن یا چاقی جان خود را از دست می‌دهند. همین آمار کافی است تا همه ما این مساله را جدی بگیریم.

یکی از بدی های چاقی این است که با دیابت، ارتباط نزدیکی دارد و چربی اضافی بدن به ویژه در اطراف شکم، می‌تواند سبب ابتلا به دیابت نوع ۲ شود.

دیابت درواقع ناتوانی بدن در تنظیم و کنترل سطح قند خون در محدوده نرمال است و دیابت نوع ۲، رایج ترین نوع این بیماری، به دلیل مشکل بدن در استفاده یا تولید هورمون انسولین رخ می‌دهد. این هورمون اجازه می‌دهد تا گلوکز در خون وارد سلول‌ها شده و انرژی لازم برای عملکرد آنها را فراهم کند.

همچنین چاقی یکی از علل اصلی بروز فشار خون است و افراد چاق در هر سنی در خطر ابتلا به فشار خون قرار دارند.

به همین دلیل از میان روش های مختلف جلوگیری از فشار خون، بهترین آن ها کاهش وزن است که حتی مقادیر کم آن می تواند در جلوگیری از ابتلا و درمان فشار خون بالا بسیار کمک کننده باشد.

فشار خون همان نیرویی است که خون به دیواره شریان‌ها وارد می‌کند و زمانی رخ می دهد که مقدار آن از حد نرمال (۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه) بالاتر یا پایین‌تر باشد و متاسفانه افراد زیادی در جهان، کشورمان و استان مان به آن مبتلا هستند.

در نتیجه چاقی ممکن است هم به دیابت و هم به فشار خون منجر شود که هر دو سلامت انسان را به خطر می اندازند و تاثیر منفی بسیاری بر آن دارند.

البته اثرات منفی چاقی این نیست که فقط به یکی دو بخش و ناحیه انسان آسیب بزند، متاسفانه این عارضه می تواند همه ارگان های بدن را تحت تاثیر قرار دهد و روند فعالیت و عملکردشان را کند نماید.

با این توضیح مختصر و مفید به مشروح اظهارات معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران پیرامون پویش ملی سلامت و اجرای غربال‌گری دیابت و فشار خون بالا در استان می پردازیم که خود گویای همه چیز است و نکات مثبت فراوانی دارد.

دکتر عباس علی پور معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفتگو با خبرنگاران به‌ مناسبت پویش ملی سلامت و اجرای غربال‌گری دیابت و فشار خون بالا در برنامه سلامت خانواده و پرونده الکترونیک از افزایش امید به زندگی و طول عمر به عنوان اهداف این پویش تاکید کرد و افزود: اگر یک فرد مبتلا به دیابت به موقع شناسایی و درمان شود حداقل دو سال و نیم به عمر او افزوده خواهد شد.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران خواستار افزایش سواد مطالبه‌گری مردم شد و بر هدفمندی مطالبه گری در حوزه سلامت تاکید کرد و عنوان کرد: باید مطالبه‌گری در حوزه سلامت به این سمت باشد که سهم پیشگیری و بهداشت از بودجه و اعتبار حوزه سلامت چقدر است.

دکتر علی پور با بیان اینکه پیشگیری بسیار مهم است و نباید بگذاریم حتی یک بیماری اتفاق بیفتد تا بعد به سمت درمان برویم، تاکید کرد: در استان مازندران از اسفند ۹۸ با شیوع کرونا تا پایان سال ۴۰۱ در مازندران فقط حدود ۹ هزار و ۹۸۹ نفر جان خود را بخاطر این بیماری از دست دادند.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران افزود: از اسفند ۹۸ تا سال ۱۴۰۱ در استان، از مجموع ۵۱ هزار مرگ ،  ۱۳ هزار و ۶۳۳ نفر به دلیل بیماری قلبی و عروقی، ۹ هزار و ۴۸۹ نفر بخاطر کوید و ۷ هزار و ۸۷۲ نفر بخاطر سرطان، ۴ هزار و ۴۸۴ نفر فشار خون و ۴ هزار و ۳۳۳ نفر دیابت جان خود را از دست دادند.

دکتر علیپور اذعان کرد: سالانه ۶۰۰ تا ۷۰۰ دلار هزینه بیماری است که به موقع شناسایی شود.

وی افزود: بیش از نیمی از افراد جامعه کم تحرکی دارند و باید فرهنگ تحرک را دروا دزر جامعه ایجاد کنیم که یک راهکار می‌تواند فرهنگ پیاده‌روی و گسترش ورزش همگانی است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت: مصرف فیبر ما در مواد غذایی ما بسیار کم است علیرغم اینکه تولیدکننده نخست سبزی و میوه هستیم.

این مسئول ادامه داد: متاسفانه بیش از ۷۰ درصد مردم مازندران از چاقی یا اضافه وزن رنج می‌برند.

دکتر علیپور تصریح کرد: یکی دیگر از راهکار مهم به افراد مبتلا بر می‌گردد که باید این شناسایی در مرحله اولیه انجام گیرد تا بتوان مراقبت موثر و درمان صورت گیرد تا از عوارض شدید آن جلوگیری کرد.

وی افزود: عمدتا این بیماری زمانی خود را نشان می‌دهد که اثرات خود را گذاشته و تخریب را آغاز کرده و از موی سر گرفته تا اعصاب و استخوان را تخریب کرده است و تازه فرد در مرحله درمان متوجه ابتلا به بیماری دیابت و فشار خون می‌شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت: باید این بیماری‌ها را در زمانی که علامت‌دار نیستند تشخیص دهیم و این راهکار می‌تواند غربالگری باشد.

این مسئول گفت: ما در این پویش بدنبال شناسایی افراد مبتلا و در ادامه مراقبت و درمان هستیم.

دکتر علیپور اعلام کرد: تشخیص بهنگام موجب بازگشت فرد به زندگی و افزایش کیفیت زندگی او خواهد شد.

وی ادامه داد: لذا ابزار مورد استفاده غربالگری باید درست و به روز باشد و در مراحل بالاتر به صورت آزمایشگاهی صورت می‌گیرد که نظام سلامت بدنبال این روند است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران خاطرنشان کرد: خوشبختانه در استان مازندران هر شهروند مازندرانی یک تیم  سلامت اختصاصی شامل پزشک و بهورز دارد که قصد داریم این برنامه را از طریق این تیم سلامت انجام دهیم.

این مسئول اعلام کرد: حدود ۳۰ درصد مردم ساکن شهری ما حتی تیم اختصاصی سلامت خود را نمی‌شناسند و لذا باید حتما باید از بستر پزشک خانواده بهره ببریم.

دکتر علیپور تاکید : هر شهروند مازندرانی می‌تواند با مراجعه به سامانه از پرونده الکترونیک خود مطلع و وضعیت پرونده خود را مشاهده کند.

وی افزود: در حال حاضر حدود ۲۰ درصد مردم مازندران مبتلا به دیابت هستند که این رقم در کشور ۱۴ درصد است که تاکنون حدود ۱۱ درصد افراد بالای ۳۰ سال استان قریب به ۲۰۰ هزار نفر افراد مبتلا شناسایی شده‌اند و بر آورد ما حدود ۷۰ هزار مبتلا به دیابت در استان است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت: حدود ۳۷ درصد مردم استان مبتلا به فشار خون هستند که این رقم در کشور ۳۲ درصد است.

این مسئول تاکید کرد: ما در دیابت رتبه نخست و در فشار خون رتبه پنجم کشور هستیم و در این افراد بنا است افراد ۱۸ سال به بالا با حداقل ۸ ساعت ناشتایی به خانه‌های بهداشت و پایگاه‌های پزشک خانواده شهری مراجعه کنند تا غربالگری و شناسایی انجام گیرد و این فرآیند برای مراجعه‌کنندگان کاملا رایگان است.