فرزندپروری در عصر دیجیتال

مهمترین خطرات پیش روی کودکان و نوجوانان در عصر دیجیتال مواجهه با فضای مجازی است که لزوم پیگیری و دقت نظر از سوی والدین بشدت احساس می گردد . از طرفی از سوی رسانه ها و ارگانهای فرهنگی متناسب با هر موضوع راهکارهای پیشگیری و کنترل دامنه آسیب باید تبیین و تدوین گردد.

ادریس پوردهقان – آنچه که واضح است اول در این عصر باید شرایطی برای آموزش والدین در نظر گرفت تا براحتی بر مشکلاتی چون اعتیاد اینترنتی، بازی‌های رایانه‌ای، دوستی‌های اینترنتی، رفتارهای بیمارگونه در شبکه‌های اجتماعی، رابطه فضای مجازی و اعتیاد به مواد مخدر، سواد رسانه‌ای، شیوه‌های آشنایی کودکان با سواد رسانه‌ای، مخاطرات فضای مجازی برای امنیت و حریم خصوصی کودکان و نوجوانان فائق آیند ، که البته فقط نباید به بیان آسیب و دامنه آسیبها اکتفا کرد بلکه نیازمند آموزش راهکارهای پیشگیری و کنترل آن‌نیز می باشد.

به گزارش باران شمال به نقل از روزنامه کرانه شمال – فناوری اطلاعات و اینترنت دنیای جدیدی برای ما ساخته‌اند؛ دنیایی پر از نوآوری و خلاقیت، دنیایی که در آن تعاریف سنتی ارتباطات تغییر کرده و هر روز شاهد ظهور پدیدهای جدید هستیم؛ پدیده‌هایی که هرکدام می‌توانند در سبک و شیوه زندگی ما تأثیرگذار باشند و ما را مجبور کنند که خود را با آن‌ها تطبیق دهیم.

موبایل‌های هوشمند، بازی‌های رایانه‌ای، رسانه‌های اجتماعی و بسیاری پدیده‌های جدید با زندگی ما آمیخته‌اند و جنبه تازه‌ای به زندگی ما افزوده‌اند؛ وجهی که ما به آن فضای مجازی یا دنیای سایبری می‌گوییم. فضای مجازی در کنار همه فواید و محاسن خود، مانند سایر پدیده‌های عالم، مخاطرات و آسیب‌هایی نیز به همراه دارد و در این بین، کودکان و نوجوانان بیش از دیگر اقشار به آن وابستگی پیدا کرده‌اند. متأسفانه زیادند والدینی که به دلیل شکاف بین نسلی و ناآشنایی با فناوری، به جنبه‌های تاریک فضای مجازی آشنایی ندارند و قدرت و مهارت همراهی فرزندان خود را از دست داده‌اند.

اثرات رسانه های مجازی بر تربیت فرزندان و نوجوانان از جانب خانواده ها امروزه تبدیل به یک نگرانی شدید شده است. بسیاری از والدین برای دور کردن فرزندانشان از رسانه های مجازی تلاش های ناموفقی داشته اند. با پیشرفت علم و نیاز به دسترسی به کسب اطلاعات کودکان نیز به این شبکه ها دسترسی پیدا می کنند. از طرفی به دلیل کامل نشدن رشد شناختی و توانایی های قضاوتی کودکان و نوجوانان، این گروه از مخاطبان بیشتر در معرض خطرات ناشی از اثرات منفی رسانه ها قرار دارند. اما والدین می توانند از روش هایی برای کنترل اثرات منفی رسانه ها استفاده کنند.

رسانه ها شبکه های گسترده ای از وسایل ارتباط جمعی مثل تلویزیون، روزنامه، مجله، موبایل و … را شامل می شود. رسانه ها انواع مختلفی مثل، رسانه های جمعی، رسانه های تصویری، رسانه های رادیویی، رسانه های چاپی، رسانه های دیجیتالی و … دارد. مهمترین نوع رسانه در جامعه امروز ما، رسانه های اجتماعی است که از طریق شبکه ها و نرم افزارهای مجازی در دسترس جوامع و افراد قرار گرفته است. تاثیر رسانه های جمعی بر افراد در سنین مختلف، بسیار زیاد است، اما برای کودکان و نوجوانان با در نظر گرفتن حساسیت های این دوره، می تواند آسیب زا باشد.

امروزه نوجوانان با حجم زیاد اطلاعات توسط رسانه ها، می توانند آگاهی خود نسبت به اجتماع و جهان را افزایش دهند. کسب آگاهی های فرهنگی و سیاسی توسط نوجوانان برای داشتن نسلی از شهروندان مسئولیت پذیر در آینده حیاتی است. نوجوانان به وسیله ارتباط با اخبار، مجلات و شبکه های اجتماعی، متوجه می شوند که جهان چیزی بیشتر از آن است که در اطراف خود می بینند.
اکثر نوجوانان از نظر اجتماعی مهارت های کافی ندارند. رسانه می تواند به آنها شانس رشد مهارت های اجتماعی، گسترش دایره روابط اجتماعی و رشد دوستی های جدید را بدهد. رسانه ها، اعتماد و حمایت اجتماعی نوجوان را رشد می دهد و آنها را به حرکت موفق در مسیر جامعه مدرن راهنمایی می کند.

تماشای فیلم های اکشن و رزمی، می تواند والدین را از جنبه خشن آن نگران کند، اما حتی چنین برنامه هایی در واقع با راهنمایی های درست، انگیزه ای برای رفتن در مسیر ورزش های رزمی یا فعالیت های پلیسی می تواند باشد. همانطور که بروس-لی نوجوانان زیادی را به سمت آموزش هنرهای رزمی کشاند. تاثیر گذاری صحبت ها و رفتارهای افراد مشهور یا مشاهیر مورد علاقه نوجوان از طریق رسانه است، صحبت هایی از قبیل مصرف نکردن مواد مخدر یا ترک سیگار توسط آنها، می تواند از سمت نوجوانان به راحتی پذیرفته شود.
برخی بازی های ویدئویی ممکن