معصومه اشتیاقی استاد دانشگاه حوزه محیط زیست و عضو انجمن بین المللی جامعه شناسی محیط زیست  نیز از زباله به عنوان یکی از مهم ترین مسائل استان مازندران یاد کرد و گفت: به دلیل دپوی زباله در حوالی جنگل، رودخانه و دریا آلودگی های زیادی به جامعه انسانی و طبیعت وارد شده است که حتی نمی توان به عمق فاجعه استفناکی که ایجاد شده است پی برد.

وی با بیان اینکه طرح تفکیک زباله می تواند کمک بزرگی به این معضل داشته باشد، افزود: قرار بود نهادهای دولتی هم پای کار باشند اما تنها توسط سازمان‌های مردم نهاد و به صورت فردی اجرا می‌شود که چندان رضایت بخش نیست و سرعت زیادی ندارد.

عضو انجمن بین المللی جامعه شناسی محیط زیست با تاکید بر اینکه با توجه به گستردگی مازندران و جمعیتی که دارد باید به صورت عمده تر این اقدامات اجرایی شود، افزود: از بُعد اجتماعی و جامعه شناسی در استان مازندران به لحاظ گردشگر پذیر بودن و اقلیمی ، ظرفیت های زیادی وجود دارد.

اشتیاقی در ادامه سه راه حل شناختی، اطلاع رسانی و اقناع سازی را برای جلب مشارکت مردم در طرح هایی همچون تفکیک زباله از مبدا لازم و ضروری دانست و گفت: متاسفانه بسیاری از مردم اطلاعی ندارند که این زباله ها در آینده برای استان و کل کشورچه اتفاقی را رقم می زند و حتی جامعه تحصیل کرده ما نیز اطلاعات دقیقی ندارد بنابراین نیاز است اطلاع رسانی صورت گیرد و در این میان رسانه ها نقش مهمی در آگاه سازی مردم دارند که باید پررنگ تر حضور یابند.

لزوم تفکیک زباله خشک از تر

وی با مهم برشمردن اطلاع رسانی دقیق به مردم برای تفکیک زباله از مبدا اظهار کرد: شاید آپارتمان ها این ظرفیت را به لحاظ محدودیت مکانی نداشته باشند اما در خانه های حیاط دار با قرار دادن دو تا سه سطل زباله می توان به راحتی زباله های تر و خشک را از هم جداگانه قرار داد و این امر با آگاه سازی میسر خواهد شد.

این پژوهشگر و نویسنده کتاب جامعه شناسی کنش زیست محیطی با تاکید بر امر آموزش در این زمینه، گفت: در این میان رسانه‌ها و همچنین ملاقات های عمومی و چهره به چهره می تواند تاثیر زیادی در آگاهی بخشی داشته باشد.

اشتیاقی با اشاره به نقش مهم  دهیاران و شورایاران در شهر و روستا در این زمینه ابراز کرد: این افراد می توانند به سازمانهای مردم نهاد کمک کنند تا این طرح با سرعت بیشتری انجام شود و فضای شهر و روستا از معضل زباله رها شود.

وی تاکید کرد: خوشبختانه بیشترین تعداد ان جی او ها(NJO) که در زمینه محیط زیست فعال هستند در استان مازندران هست که اینها می توانند در آموزش و اقناع سازی نقش مهمی داشته باشند.

عضو انجمن بین المللی جامعه شناسی محیط زیست با بیان اینکه بستر اجتماعی برای پذیرش اینکه زباله یک مسئله اجتماعی است نیازمند رعایت اصول و مهارتها است، اظهار کرد: برای اینکه جامعه این موضوع مهم را بپذیرد باید به جای دستور ، مداخله اجتماعی صورت گیرد که از طریق ارتباط و اقناع سازی عمومی میسر می شود.

اشتیاقی با تاکید براینکه انباشت زباله در یک منطقه ساحلی و جنگلی علاوه بر ایجاد چهره نازیبا، به لحاظ بهداشتی نیز خطرات جدی را به همراه دارد، گفت: بستر اجتماعی جامعه باید بپذیرد که این زباله ها روی منظر شهر و روستا به لحاظ زیبایی شناختی تاثیر منفی دارد.

رودخانه‌هایی که میزبان شیرآبه‌های زباله هستند

وی با بیان اینکه در استان مازندران به لحاظ شرایط اقلیمی که وجود دارد شیرابه ها وارد آبهای سطحی از جمله رودخانه می‌شوند، تصریح کرد: این آلودگی روی سلامتی تاثیر منفی زیادی دارد و با توجه به زیاد بودن بیماری سرطان در مازندران این موضوع می تواند به صورت زنجیروار به هم متصل باشد.

این پژوهشگر حوزه محیط زیست با اشاره به مسئله مهم پسماند در استان مازندران، گفت: همکاری و مشارکت رکن اساسی مدیریت پسماند است که با پذیرش عمومی می توان روی مدیریت و مشارکت کار کرد و منتظر نتایج مثبت بود.

اشتیاقی با تاکید براینکه مشارکت را نمی توان در هیچ اجتماع محلی فعال کرد مگرتا زمانی که خود فرد مسئله بودن زباله را قبول کند، یادآور شد: با افزایش دانش می توان این نگرش را ایجاد کرد که زباله روی فرد و جامعه تاثیر منفی دارد و بعد با تغییر نگرش و تغییر عادت‌های رفتاری و ایجاد مسئولیت اجتماعی، فرد به سمت تفکیک زباله خواهد رفت.

وی به ابعاد مختلف در مداخله به لحاظ ساختاری برای مبحث مهم زباله در مازندران اشاره کرد و گفت: قوانین زیادی در مدیریت پسماند در شهرهای شمالی بخصوص استان مازندران گذاشته شد و یک سری بودجه های کلان در شهرداری ها برای تعبیه سطل های زباله تفکیک در نظر گرفته شد و یا معافیت های مالیاتی گذاشته شد که همه اینها جزو مداخله ساختاری محسوب می شود که می تواند تاثیرگذار باشد.

لزوم باور و مشارکت عمومی برای کاهش معضل زباله 

این استاد دانشگاه حوزه محیط زیست با ابراز تاسف از اینکه تا این زمان این طرح‌ها آنچنان موفق نبوده است، افزود: به دلیل اینکه این طرح ها نتوانستند مشارکت عمومی ایجاد کنند و تا زمانی که شهروند به این باور نرسیده باشد که مشارکت وی می تواند اثربخش باشد، زحمت تفکیک زباله را به خود نخواهد داد و این طرح ها موفقیتی نخواهد داشت.

اشتیاقی گفت: تا زمانی که بدنه اجتماعی جامعه به این باور نرسد که مشارکت وی علاوه بر کمک به زیباسازی شهری، در هزینه های شهری و روستایی نیز صرفه جویی به همراه دارد نمی توان کاری کرد.

وی از مشارکت اجتماعی به عنوان یک سرمایه اجتماعی یاد کرد و ادامه داد: شهرداری ها می توانند برای شهروندانی که همکاری مداومی در این زمینه دارند یکسری تشویق ها از جمله تخفیف در پرداخت عوارض و یا تخفیف در یک سری مکان های تفریحی قائل شوند زیرا به لحاظ انگیزشی بسیار مهم است.