پروژه تکمیل نیروگاه زباله ­­سوز ساری

اختصاصی باران شمال

براستی مهمترین و اصلی ترین مانع و مشکلی که دولت ها نمی توانند موضوع و مساله نیروگاه زباله سوز ساری را حلّ و فصل نمایند چیست؟

کدامیک از عوامل و متغیرها در معضلِ به سامان رسانیدن ماجرای پروژه احداث نیروگاه زباله­­سوز ساری نقش دارند؟مدیریت ناکارآمد،قلّت منابع،عدم انسجام در سطوح مختلف مدیریت،بی توجهی به نیازهای شهروندان و …..

بررسی اسناد حکایت از آن دارد که آغاز فعالیت احداث نیروگاه زباله سوز ساری به اوایل دهه نود مربوط است.یعنی از سال ۱۳۹۱ که موضوع انعقاد قراداد از سوی نهادهای ذیربط به اطلاع مردم رسید و انعکاس و بازتاب یافت تا به امروز همچنان موضوعی قابل تامل و البته نگران کننده برای جملگی مردم از هر طبقه و قشر قلمداد می شود.

براستی علت به تعویق افتادن پروژه ای با این همه اهمیت و ضرورت به چه علل و عواملی مربوط است که علاوه بر مردم استان مازندران،بعضی ساکنان استانهای سمنان و گلستان نیز از آسیب های آن در امان نبودند؟

بی هیچ شک و شبهه ،صرف نظر از علل مختلف،مدیریتی مقتدر، قاطع و پیگیر می توانست به این معضل که حیثیت و کارآمدی دولت ها را نیر به چالش کشیده بود خاتمه دهد که خوشبختانه دکتر مهدی یونسی رستمی بعنوان استاندار استان مازندران اما توانست این مشکل را با حسن تدبیر و با انجام و قاطعیت مقتدرانه و با کارمیدانی مثال زدنی به سر انجام موفقیت آمیز برساند(در بخش اقدامات مثبت روند اجرای پروژه پس از استقرار دولت چهاردهم در این گزارش بدان اشاره خواهد شد) و با این اقدام سترگ ثابت نماید که می توان(و باید) پروژه های نیمه تمامی که سالیان متمادی بلاتکلیف رها شده بودند را به چرخه سازندگی و اقدامات شایسته درآورد.

در ادامه گزارش این نوشتار جهت اطلاع هم استانی های فهیم و هوشمند تلاش می شود که ضمن معرفی پروژه نیروگاه زباله ­­سوز ساری به اصلی ترین تجهیزات باقیمانده برای تکمیل پروژه شامل مستندات مالی پروژه،مدت زمان و مبالغ مورد نیاز جهت اتمام کار در شرایط مطلوب و همچنین به موضوعاتی چون ملاحظات فنی ، چالش ها و ملاحظات اجرایی پروژه همراه با آثار مثبت اجرای آن بطور مجمل و مختصر اشاره شود.

1. معرفی پروژهنیروگاه زباله­سوز با روش B.O.T   شهرداری شهرستان ساری

بر اساس مصوبه شماره ۴۶۱۷۲/۲۷۷۵۳۹ مورخه ۰۴/۱۲/۱۳۸۹  هیت محترم دولت،در جریان سفر به استان گیلان در خصوص احداث نیروگاه‌های زباله سوز در استانهای شمالی کشور، مقرّر شد که مبلغ ۵۰ میلیون یورو تسهیلات ارزی و ۵۰۰ میلیارد ریال از محل منابع عمومی جهت احداث نیروگاه زباله سوز به هر یک از استانهای شمالی کشور (گیلان و مازندران )تخصیص داده شود که متعاقب مصوبه مذکور در تاریخ ۲۲/۰۷/۱۳۹۰، قراردادی به شماره ۱۶۵۴۶۱ فی مابین شهرداری ساری و شرکت تدبیر توسعه سلامت (TTS )در قالب فروش اقساطی نیروگاه زباله‌سوز (به صورت۶۰% نقد و ۴۰% بازپرداخت ۴ ساله) منعقد گردید.

نحوه مشارکت طرفین قرارداد مذکور به صورت ۴۰% با مشارکت شرکت “تدبیر توسعه سلامت” در تامین هزینه های بخش تجهیزات (طراحی، خرید و راه اندازی)و صورت ۶۰% با  مشارکت شهرداری ساری در تامین هزینه های بخش تجهیزات به انضمام تقبل کلیه هزینه های مربوط به حمل،ترخیص، بیمه ، مالیات و تعهد تامین هزینه ساخت ابنیه و زیرساخت های مورد نیاز (تامین زمین،عملیات تحکیم بستر،عملیات احداث ابنیه، ساخت و تامین زیرساخت آب و برق در پروژه) می­باشد.  

لازم به ذکر است که جواز تاسیس نیروگاه زباله­سوز ۴۵۰ تنی شهرستان ساری در مورخ ۲۶/۱۲/۱۳۹۲ از وزارت صنعت، معدن و تجارت اخذ گردید.

بر اساس گزارشات واصله از شهرداری شهرستان ساری و مدیر طرح پروژه (شرکت مهندسین مشاور ابنیه نواندیش)، میزان پیشرفت فیزیکی کل پروژه در حال حاضر در بخش ابنیه ۹۷% ،در بخش ورود تجهیزات ۹۷% و در بخش نصب تجهیزات ابنیه ۹۱% می­باشد که نکته حایز اهمیت این است که چنانچه مسولان محترم و واحدهای ذیربط همکاری و مساعدت جدی جهت تسریع و تسهیل تکمیل پروژه داشته باشند می توان جهت بهره برداری از این پروژه سرعت بخشید و آرزوی به حق مردم را جامعه عمل پوشاند.

• اصلی ترین تجهیزات باقیمانده برای تکمیل پروژه شامل:

با توجه به درصد بالای پیشرفت فعالیت در تکمیل پروژه ،در شرایط حاضر ضرورت جدی جهت خرید سه   کانتینر تابلوی LV بسیار مهم و اساسی می نمود که با تاکید جدی استاندار محترم موضوع با جدّ و جهد در دستور کار قرار گرفت که در حال حاضر از بندر دبی به سمت بندرعباس در حال حمل بوده و انشاالله تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۴ماه جاری به محل سایت، حمل خواهد شد.

• مستندات مالی پروژه:

  از سال ۱۳۹۱ تا کنون مبلغ ۶۱۲۷۸۶ میلیارد ریال (۲۵۳۱.۴ ریال نقدی و ۳۵۹۶.۴۶ ریال اسناد خزانه) از محل منابع دولتی برای تکمیل این پروژه تخصیص داده شده است که در جدول زیر مبالغ تخصصی در سنوات مختلف قید شده است.

مدت زمان و مبالغ مورد نیاز جهت اتمام کار در شرایط مطلوب:

• مدت زمان مورد نیاز برای تکمیل پروژه، ۲ ماه برای بخش ابنیه و ۴ ماه برای بخش تجهیزات می باشد.
• مبلغ مورد نیاز برای تکمیل پروژه، ۲۸۸ هزار دلار برای بخش تجهیزات (باقیمانده سهم شهرداری) و ۳۱۵۰ میلیارد ریال برای تکمیل و اتمام بخش ابنیه می­­باشد.
• ملاحظات فنی پروژه :
• راه دسترسی:  راه دسترسی مجزا از خارج شهرک صنعتی بطول ۴ کیلومتر با تامین منابع مالی و تملک برخی از بخشهای معارض تا پایان آذر ماه و قبل از رسیدن ظرفیت نیروگاه به ظرفیت اسمی (که بطور معمول بین ۴ تا ۶ ماه بر اساس رویه‌ها و استانداردهای خاص آن زمان‌بر می‌باشد) احداث خواهد شد. برآورد سال قبل برای اجرای این بخش حدود ۴۰ میلیارد تومان بوده و شهرداری پس از بروزرسانی هزینه‌ها و تخصیص منابع باید نسبت به انعقاد قرارداد اقدام می نماید.
• تامین آب: آب خام مورد نیاز نیروگاه در مقطع شروع راه‌اندازی، ۱۶ لیتر در ثانیه (حدود ۱۳۸۰ مترمکعب در روز) است. گزینه اصلی برای تامین آب، آب سد  شهیدرجایی بوده و حفر چاه برای تامین آب در شرایط تنش آبی در دستور کار شهرداری قرار دارد. در حال حاضر در زمینه آبرسانی، حدود ۵۰% پیشرفت فیزیکی حاصل شده و حدود ۲ کیلومتر از مسیر ۵ کیلومتری انتقال آب (از سد به مخزن خاکی و از آنجا به مخزن ۱۰۰۰) انجام شده است.
• تامین برق: در حال حاضر، اشتراک ۸۵۰ کیلوات برای مصارف داخلی نیروگاه و ۱.۵ مگاواتی برای راه اندازی نیروگاه خریداری شده است. جهت انتقال برق تولیدی نیروگاه به شبکه سراسری، حدود ۷۵% پیشرفت فیزیکی حاصل شده و در این راستا ساخت تابلوها و خرید و اجرای کابلهای خودنگهدار انجام شده و نصب روی تیرها در حال انجام است.

لازم به ذکر است که در صورت پذیرش ۴۵۰ تن زباله بصورت روزانه در نیروگاه، میزان تولید برق حدود ۵ مگاوات بر ساعت خواهد بود.

• چالش ها و ملاحظات اجرایی پروژه:

به رغم تلاش های مدیران و عوامل اجرایی این پروژه چالش ها و مشکلاتی در آینده این پروژه عظیم را تهدید و آثار این مشکلات موضوعاتی اجرایی آن را برای مدیران دستخوش نگرانی می نماید که عبارتند از:

• مدیریت خاکسترهای تولیدی نیروگاه
• عدم تعیین تکلیف سیستم پیش‌تصفیه و درایر
• عدم تناسب حجم زباله‌های عادی تولیدی در ناحیه عملیاتی ساری با ظرفیت اسمی نیروگاه زباله‌سوز ونیاز به اصلاح پهنه‌بندی عملیاتی
• مشکل مدیریت و دفع خاکسترهای باقیمانده از نیروگاه زباله‌سوز
• تاخیرات ایجاد شده در فاز تامین تجهیزات به واسطه وجود تحریم‌های اقتصادی
• آثار مثبت اجرای پروژه:

انشاالله با راه اندازی و اتمام کار آثار و تبعات مثبت و سازنده ای متوجه استان خواهد شد که عمده ترین آن عبارتند از:

• تولید ۵ مگاوات برق در ازای پذیرش و امحای ۴۵۰ تن زباله در روز که تاثیر مستقیم در رفع ناترازی انرژی سطح استان
• ایجاد فرصت اشتغال توامان به صورت مستقیم و غیرمستقیم در راستای سیستم اقتصاد چرخشی
• حل مشکل شیرابه­های تولیدی زباله که آثار نامناسبی را در سطح شهر و محیط زندگی مردم در پی دارد.
• کنترل آثار سوء بهداشتی و زیست­محیطی ناشی از دفن و تلنبار زباله در محیط
• کاهش هزینه­های مدیریت پسماند

• اقدامات مثبت روند اجرای پروژه پس از استقرار دولت چهاردهم و پیگیریهای مستقیم استاندار محترم:
• جذب ۱۰۰ میلیارد تومان از اعتبار برای تکمیل بخش ابنیه پروژه در قالب تخصص اعتبار از محل ماده ۵۸ به شهرهای با جمعیت کمتر از ۵۰۰۰۰ نفر شهرستانهای ساری و میاندرود به صورت اختصصاصی برای پروژه زباله سوز ساری که در نوبت اول،مبلغ پنجاه میلیارد تومان آن جذب و هزینه گردید و مکاتبات و پیگیریهای لازم برای تخصیص نوبت دوم در حال انجام است.
• رفع مشکل ترخیص تجهیزات وارداتی با پیگیریهای مسمتر شخص استاندار محترم که منجر به ورود بیش از ۹۸ درصد تجهیزات به محل اجرای پروژه گردید.
• آغاز عملیات نصب تجهیزات زباله سوز ساری با حضور مستقیم جناب استاندار در محل اجرای پروژه و هدف گذاری برای بهره برداری در تیر ماه سال جاری.
• تعین تکلیف و انعقاد قراردادهای بخش آبرسانی (با حدود ۵۵ درصد پیشرفت فیزیکی)،تامین برق(با حدود ۸۰ در صد پیشرفت فیزیکی) و ابلاغ عملیات اجرایی بخش احداث پیش تصویه و اصلاحات ابنیه  ای کلینگ تاور
• رایزنی مسمتر با وزارت کشور و سازمان شهرداری ها و دهیاری ها جهت پرداخت صورت وضعیت های تایید شده بخش ابنیه که منجر به پرداخت ۴۵ میلیارد تومان از خزانه برای این منظور گردید.