معمای میانکاله! 

باران شمال -مجید ساجدی فر: ماه های پایانی دولت دوازدهم (اسفند ۹۹) بود که احداث پتروشیمی در شرق مازندران مصوب شد.

پیشنهادی از سوی وزارت نفت که به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی مورد موافقت روحانی رئیس جمهور وقت قرار گرفت تا اهدافی چون ایجاد زیرساخت‌های لازم برای رفع نیاز صنایع پایین دستی پتروشیمی و ایجاد اشتغال پایدار را از طریق اجرای طرح‌های پیشبران صنعت پتروشیمی دنبال کند.

اما بلافاصله پس از انتشار این خبر، فعالان محیط زیست مخالفت خود را با اجرای آن طرح اعلام کردند و عملیات احداث این طرح متوقف گردید.

تا اینکه با روی کار آمدن دولت سیزدهم، خبر کلنگ زنی این پروژه در صدر خبرها قرار گرفت و اگرچه سخنگوی دولت صراحتا اعلام کرده بود اجرای این پروژه منوط به اخذ مجوزهای لازم زیست‌محیطی است، مخالفت ها شدت گرفت و فشارهای زیادی به دولت تحمیل شد.

نتیجه آن شد که آیت الله رئیسی به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست دستور دهد سریعاً از اجرای آن جلوگیری کند. چرا که احداث پتروشیمی در حوالی میانکاله، خلاف قانون و آسیب‌زا برای محیط زیست است.

اگرچه فاصله قانونی این طرح با میانکاله رعایت شده بود اما در رسانه ها به عمد یا سهوی به پتروشیمی میانکاله شهرت یافت و حساسیت ها را شدت داد.

پس از آن بود که سلاجقه رئیس سازمان محیط زیست کشور اعلام کرد «کلنگی که برای احداث پتروشیمی میانکاله به زمین زده شده از نظر دولت فاقد اعتبار بوده و طبق قانون دیگر هیچ کلنگی بدون مجوز محیط زیست بر زمین نخواهد خورد».

در این میان پیگیری ها و شفاف سازی های متولیان و سرمایه گذاران پتروشیمی مازندران ادامه داشت و حتی در محل احداث طرح، جهت آشنایی خبرنگاران با روند اجرایی این شرکت در استان و شفاف سازی فعالیت ها با حضور جمع کثیری از خبرنگاران و مدیران رسانه ای مازندران یک نشست خبری ۳ ساعته برگزار کردند.

آن ها در گزارشات و توضیحات مفصل خود، فعالیت ها و تحرکات مرتبط با این پروژه را قانونی و در چارچوب موازین کشور ارزیابی کردند و از برخورداری مجوزات لازم به ویژه مجوز سازمان محیط زیست برای احداث پتروشیمی سخن گفته اند و حواشی مربوطه را ناشی از بداخلاقی برخی رسانه ها عنوان کرده اند.

این ادعا با واکنش محیط زیست مواجه شد و این سازمان هرگونه صدور مجوز مربوط به این طرح را منکر شد و رسما اعلام کرد قرار نیست در آینده نیز به آن مجوز دهد.

اینروزها که در هفته دولت قرار داریم باز هم نام پتروشیمی مازندران بر سر زبان ها آمد و موافقان و مخالفان پیرامون آن اظهار نظر می کنند

حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه معتقد است نبایدبه بهانه مشکل زیست محیطی از اجرای پروژه‌های بزرگ و ملی جلوگیری کرد و همه دستگاه ها باید برای تحقق شعار سال موانع و مشکلات موجود را مرتفع سازند.

استاندار مازندران نیز اخیرا در نشست خبری به مناسبت هفته دولت مجددا به دفاع از این طرح پرداخت و گفت: «اینجا میانکاله نیست و پتروشیمی مازندران مطابق با استانداردهای محیط زیست بوده و حق مردم مازندران است. چرا که ادعاها در مورد پتروشیمی مازندران غیر کارشناسی مطرح می‌شود و از اینکه چه جریانی پشت آن است، اطلاع نداریم. اما برای انحراف افکار عمومی این کار انجام می‌شود.

حسینی پور با تاکید بر اینکه هیچگونه انحرافی در این طرح دیده نشده و کارشناسان ورزیده بازرسی کل کشور گزارش‌های بسیار خوبی به نفع مازندران تهیه کرده‌اند، افزود: اجرای پروژه بر عهده آلمانی‌هاست و تا حالا ۲۰۰ هزار میلیارد تجهیزات وارد ایران شده که برای ۷هزار نفر شغل مستقیم ایجاد می کند.

استاندار مازندران، تصریح کرد: شلوغ کاری و سنگ اندازی برخی افراد باعث مشکل اصلی احداث پتروشیمی بوده و با اعلام نظر مثبت سازمان بازرسی و دیگر نهاد ها به زودی نتیجه مثبت به دست خواهد آمد».

پس از اظهارات صریح استاندار مازندران، سلاجقه رئیس سازمان محیط زیست کشور هفتم شهریورماه در آمل بیان کرد: «تصمیم گیری درباره احداث پتروشیمی در مازندران نظر فردی نیست و تمام فرایندهای مربوط به مجوز پتروشیمی مازندران در مرحله تخصصی بررسی شده و برای دولت ارسال شده است‌.

وی افزود: محیط زیست به عنوان دستگاه ناظر نظر خود را اعلام کرده و اظهارنظر درباره این مجموعه از مجموعه ما خارج است. احداث پتروشیمی در حوالی میانکاله در کمیسیون زیربنایی دولت در دست بررسی است و رئیس جمهور درباره آنچه که برای میانکاله باید رخ دهد تصمیم خواهد گرفت».

نکته نگران کننده این است که حواشی احداث یا عدم احداث پتروشیمی شرق مازندران، موجب بلاتکلیفی و سردرگمی دستگاه ها با زیستگاه میانکاله شده است.

خود سازمان محیط زیست که مخالف جدی احداث پتروشیمی است برای تقویت پرنده نگری در این زیستگاه که مورد تاکید آیت الله رئیسی در بازدید از میانکاله بوده، اقدامی نمی کند.

یعنی عملا نه از ظرفیت های صنعتی منطقه وسیع اطراف میانکاله استفاده می شود و نه از ظرفیت های گردشگری داخل مجموعه.

و اینگونه است که برخی به این موضوع که محیط زیست، نه خودش کاری می کند و نه می گذارد دیگری کاری انجام دهد، انتقاد دارند.

مطمئنا باید به گونه ای رفتار شود که هم دغدغه زیست محیطی و اکوسیستم مازندران رعایت شود و هم دغدغه اشتغال و اقتصاد استان که هر دو مهم و نیاز اساسی استان و حتی کشور هستند.

در اطراف میانکاله تا دور دست ها اراضی وسیعی وجود دارد که به علت کم آبی می توان از ظرفیته ای صنعتی آن بهره برد و نباید محیط زیست عاملی شود که از صنعت غافل شد.

باید دید که کشورهای صنعتی اروپا که تقریبا وضعیتی مشابه مازندران دارند در چنین شرایطی چه تدابیر و برنامه هایی بکار می برند و نمونه های مشابه ان را در استان پیاده کرد.

باید بپذیریم که شرق استان از معضل بیکاری و نبود درآمد کافی ناشی از اقتصاد پویا رنج می برد و نیاز است با در نظر گرفتن همه جوانب، فکری بکر کرد که نه سبخ بسوزد نه کباب!